به منظور درک هر زمینه، مهم است که اطلاعات خوبی در آن زمینه داشته باشید تا بتوانید پیشرفت کنید. اگر هنرمند هستید و نقاش هستید، باید بدانید که درک عناصر هنری در نقاشی اهمیت زیادی دارد.

این اجزای سازنده‌­ی خلاق ضروری هستند و درک نحوه کار آنها هم برای هنرمندان و هم برای دوستداران هنر مهم است.

با درک عمیق­‌تر، تجزیه و تحلیل و کشف عناصر هنری، خلق تمام آثار هنری از نقاشی و عکاسی گرفته تا معماری و مجسمه سازی آسانتر می‌­شود.

عناصر بصری هنر، سنگ بنای یک اثر هنری است و یکی از اصول هنری مهم، نحوه‌­ی چیدمان این عناصر است. برای یک هنرمند درک عناصر بصری اهمیت زیادی دارد.

به جای اینکه به یک شیء همانطور که هست نگاه کنید، یاد می‌­گیرید که آن شی را با آرایش عناصر بصری مختلف (اشکال، بافت، رنگ، خطوط و غیره) ببینید.

اگر یاد نگیرید که چگونه جهان را از نظر عناصر بصری ببینید، در این صورت برای کنار گذاشتن ایده‌های خود در مورد ظاهر اشیاء تلاش می­‌کنید و به نتیجه مطلوب نمی‌رسید و این ممکن است بر هنر شما تأثیر بگذارد.

به عنوان مثال، اکثر ما نوعی ایدئولوژیک از ظاهر درخت داریم. وقتی به درختی فکر می­‌کنیم، برگهای سبز و تنه و شاخه‌های قهوه‌ای را تصور می­‌کنیم.

اما بدیهی است که همه درختان به این شکل نیستند. اگر من درختی را از نظر عناصر بصری تصور نکنم، ممکن است بخواهم که برای برگها، تنه و شاخه­‌ها از رنگ سبز بیشتر استفاده کنم.

عناصری که در ساختار هنری استفاده می‌­شوند، عبارتند از:

1. ارزش (Value)
2. رنگ (color)
3. خط (Line)
4. فرم (Form)
5. فضا (Space)
6. شکل (Shape)
7. بافت (Texture)

نقاشان و هنرمندان عناصر هنری را با اصول هنری ترکیب می­‌کنند و اثر هنری جدید خلق می‌کنند. شما نمی‌­توانید بدون استفاده از عناصر هنری، اثری خلق کنید.

استفاده از عناصر هنری در رسم نقاشی، راهی برای انتقال افکار نقاش و هنرمند است. عناصر هنری به کار رفته در نقاشی نشان می­‌دهد که چه اتفاقی در اثر هنری رخ داده و نقاش چه کارهایی برای خلق آن اثر انجام داده است.

در اینجا توضیحی درباره عناصر هنری ارائه شده است که کمک زیادی به درک شما از این مفاهیم می‌کند.

خط یک عنصر اساسی در هنر است که به عنوان علامتی تعریف می­‌شود که فاصله بین دو نقطه را به هم متصل می­‌کند. خطوط را می‌­توان قدیمی‌­ترین و جهانی‌­ترین اشکال علامت سازی نامید. خط به علامتی اشاره می­‌کند که بین دو نقطه گسترده داده و یکی از پویاترین عناصر هنری است که در نقاشی در اختیار شماست و می‌­تواند مستقیم یا منحنی شکل باشد.

خطوط مستقیم یا افقی در نقاشی، نشان دهنده آرامش، خطور ناهموار نشان دهنده‌­ی آشفتگی و خطوط عمودی نشان دهنده قدرت هستند.

خطوط تأثیر زیادی در طراحی دو بعدی و سه بعدی دارند و نمی‌­توان تأثیر آنها را انکار کرد. از خطوط می‌­توان برای ایجاد شکل و فرم و همچنین ایجاد حس عمق و ساختار استفاده کرد. خطوط پایه و اساس ترسیم نقاشی هستند و ابزاری قدرتمند در طراحی محسوب می­‌شوند.

استفاده از انواع مختلف خطوط در نقاشی خیلی زیاد ببینده رو تحت تأثیر قرار می‌دهد و نظرش را به سمت اثر هنری شما جلب می‌­کند.

خط در اثر هنری می­‌تواند به روش­‌های متفاوتی برای نشان دادن فرم، ساختار، ریتم، حرکت، احساسات در نقاشی استفاده شود. برای اینکه افراد به نقاشی ما علاقه‌مند شوند، باید از خطوط در نقاشی خود استفاده کنید.

در اینجا چند روش وجود دارد که می­توانید از خط استفاده کنید:

• برای نشان دادن فرم با پیروی از طرح یا طرح کلی یک شی (ون گوگ اغلب از خطوط به این روش استفاده می­‌کرد.)

• ایجاد حس حرکت با استفاده از الگو یا تکرار.در نقاشی زیر، توجه کنید که چگونه خطوط کوتاه برای نشان دادن احساس در نقاشی دریا استفاده شده است.

• خطوط می­‌توانند به صورت انتزاعی باشند و فقط با طرح‌­ها و علائم ساخته نمی‌­شوند. از خطوط می­‌توانید برای ایجاد حس در نقاشی و ایجاد انواع اشکال مختلف استفاده کنید.

شکل به مناطق محصور شده دو بعدی در نقاشی شما اشاره دارد. یکی از جنبه‌های مهم نقاشی این است که بتوان یک صحنه را به اشکال ساده تقسیم کرد. این کار رنگ آمیزی را ساده‌­تر می‌کند. وقتی نقاشی را شروع می‌کنیم، معمولاً سعی می­‌کنیم نقاشی را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنیم.

 شکل‌های مختلف احساسات مختلف را در اثر هنری نشان می­‌دهد به عنوان مثال، رسم نقاشی به صورت دایره می‌­تواند نشان دهنده­‌ی حرکت پیوسته و مداوم باشد، رسم مربع می‌تواند قدرت و ثبات را نشان دهد و مثلث به شکل معکوس احساس عدم تعادل را نشان می­‌دهد.

شکل به ناحیه‌­ای در فضای دو بعدی اطلاق می­‌شود. اشکال، طبق تعریف، همیشه ماهیتی مسطح دارند و می‌توانند هندسی (مانند دایره، مربع یا هرم) یا ارگانیک (به عنوان مثال، شکل برگ یا صندلی) باشند. اشکال را می­‌توان با قرار دادن دو بافت مختلف یا مجموعه‌­ای از شکل­ها در کنار یکدیگر ایجاد کرد.

هنگامی که نور از جسمی خارج می‌­شود و به چشم­‌های ما برخورد می­‌کند، مغز ما طول موج نور را به آنچه ما به عنوان رنگ درک می­‌کنیم، تبدیل می­‌کند.هنرمندان با کار با عناصری مانند رنگ و ارزش که از عناصر اصلی رنگ هستند، می‌­توانند طیف وسیعی از احساسات را مورد بررسی قرار دهند. هیچ چیز نمی‌­تواند تأثیر احساسی یک اثر هنری را بیشتر از رنگ تغییر دهد.

بنابراین، رنگ عنصری بصری است که تأثیر زیادی روی احساسات دارد. اگر هنرمندان از طیف گسترده‌­ای از رنگ‌ها استفاده کنند، می‌­توانند احساسات مختلفی را خلق کنند.

اگر هنرمند درک عمیقی از تئوری رنگ داشته باشد، بهتر می­‌تواند تصمیم بگیرد که چطور از رنگ‌هایی که دارد هنگام نقاشی کشیدن استفاده کند.

استفاده از رنگ آبی، نشان دهنده‌­ی آرامش است و در نقاشی زیاد از رنگ آبی استفاده می‌شود. رنگ به منظور ایجاد حالت عناصر بصری مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

طیف رنگ‌های موجود در نور سفید، قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش است. نظریه رنگ‌ها، رنگ‌ها را به “رنگ‌های اصلی” قرمز، زرد و آبی تقسیم می‌­کند که نمی‌­توان آنها را از ترکیب رنگ‌های مختلف بدست آورد و” رنگ‌های ثانویه” سبز، نارنجی و بنفش، که از ترکیب رنگ‌های اصلی مختلف حاصل می­‌شود. رنگ‌های اولیه و ثانویه در مخلوط‌های مختلف ترکیب شده و رنگ‌های درجه سوم را ایجاد می­‌کنند.

فضا به دو صورت فضای مثبت و منفی ایجاد می­‌شود. فضای مثبت به مناطقی اطلاق می‌­شود که یک شی در آن قرار دارد.

 فضای منفی ناحیه‌­ای است که اطراف جسم را احاطه کرده است. همچنین، شما می­‌توانید در مورد فضای پیش زمینه و پس زمینه فکر کنید. با ایجاد نوعی تمایز بین این فضاها، می‌­توانید به نقاشی­تان عمق ببخشید.

 این عنصر هنر را می‌­توان بر اساس نحوه قرار دادن خطوط، اشکال، فرم‌ها و رنگ­ها توسط هنرمند، دستکاری کرد. قرارگیری این عناصر در کنار یکدیگر باعث ایجاد فضا می‌­شود.

فضا می‌­تواند مثبت یا منفی باشد. فضای مثبت ناحیه­‌ای است که توسط یک شی یا فرم اشغال شده است، در حالی که فضای منفی ناحیه‌­ای است که بین، اطراف یا درون اجسام قرار دارد. در آثار انتزاعی، تشخیص مثبت و منفی از یکدیگر دشوار می­‌شود.

“فرم” مفهومی است که به شکل مربوط می­‌شود. ترکیب دو یا چند شکل می­تواند یک شکل سه بعدی ایجاد کند. فرم همیشه سه بعدی در نظر گرفته می‌­شود زیرا حجم یا ارتفاع، عرض و عمق را نشان می­‌دهد. هنر از حجم واقعی و ضمنی استفاده می‌­کند.

در حالی که اشکال سه بعدی مانند مجسمه سازی به طور ذاتی دارای حجم هستند، حجم را نیز می‌توان در یک اثر دو بعدی مانند نقاشی شبیه سازی یا ضمنی کرد.

در نقاشی، برای ایجاد فرم شکل از تکنیک سایه زدن، طراحی کانتور، تضاد بین رنگهای گرم و سرد استفاده می‌شود. یک طیفی از روشنایی به سمت تاریک در برخی نقاشی­ها اعمال می­‌شود که نشان دهنده­‌ی نحوه­‌ی برخورد نور با جسم است. توجه داشته باشید که از قلم مو ظریف به منظور نشان دادن خطوط استفاده کنید.

بعضی از فرم­‌های متعادلی که برای خلق اثر هنری استفاده می‌­شود به شکل استوانه، کره و … است. فرم یک نقاشی هنگامی ایجاد می‌­شود که شکل عمق پیدا کرده و سه بعدی می‌­شود.

یکی از عناصری هنری، عنصر ارزش است که مربوط به تاریکی و روشنایی است. در نقاشی، تغییرات این عنصر با افزودن سیاه یا سفید به یک رنگ به دست می‌­آید.

مفهوم کنتراست به معنی اختلاف بین روشن و تاریک­ترین نقطه در آثار هنری در نظرگرفته می‌شود. در نظر گرفتن عنصر هنری ارزش در نقاشی، شکل اشکال را تغییر می­‌دهد و روی احساسات تأثیر می­‌گذارد.

بافت یکی از عناصر هنری است که در حس لامسه­‌ی ما نقش دارد. بافت به کیفیت لمسی سطح یک شیء هنری اشاره دارد. بافت در هنر حس بینایی و لمس را تحریک می­‌کند.

در زمینه آثار هنری، دو نوع بافت بصری و واقعی وجود دارد. بافت بصری به یک بافت ضمنی اشاره دارد که هنرمند با استفاده از عناصر مختلف هنری مانند خط، سایه و رنگ ایجاد می­‌کند. بافت واقعی به ویژگی‌های سطح واقعی اشاره می­‌کند که می‌­توانیم با لمس یک شی، مانند رنگ آمیزی یا هنر سه بعدی، متوجه آنها شویم.

نقاشی­‌ها اغلب از بافت واقعی نیز استفاده می­‌کنند، که می­‌توانیم آن را در کاربرد فیزیکی رنگ مشاهده کنیم. مقادیر مختلف رنگ بافتی را ایجاد می­‌کند که به جلوه گری نقاشی می‌­افزاید و توجه را به مناطق خاصی در نقاشی جلب می­‌کند.

اگر قصد ترسیم نقاشی را دارید، عناصر هنری مانند خط، فرم، فضا، بافت، ارزش، رنگ و شکل را که در این مقاله مورد بحث قرار دادیم، به یاد داشته باشید.

خط، رنگ، شکل، فرم، ارزش، فضا و بافت هفت عنصر اصلی هنر هستند و اغلب با یکدیگر همپوشانی دارند. هنگامی که به این هفت عنصر بصری دست پیدا کردید، راحت‌­تر می­‌توانید نقاشی‌­های زیباتری خلق کنید. اما نیازی نیست خودتان حتماً هنرمند باشید تا اطلاع از عناصر هنری برای شما مفید واقع شوند. هر هنر دوست با یادگیری بیشتر در مورد این اجزای اصلی بصری می‌­تواند آثار هنری را به شکل معنادار­تری مشاهده کند.

مرجع: تیم تحریریه گالری آرتمیز